အလုပ္သမားလက္မွတ္ အသစ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အင္တာဗ်ဴ

ထုိင္းႏုိင္ငံထဲမွာ ႏုိင္ငံျခားသားအလုပ္သမား ၂ သန္းကုိ ေနထုိင္အလုပ္လုပ္ကုိင္ခြင့္ မွတ္ပုံတင္ေတြ လုပ္ခြင့္ျပဳမယ္လုိ႔ ထုိင္းအစုိးရ ေၾကျငာခဲ့တဲ့အေပၚ သိခ်င္လုိ႔ ေမးျမန္းလာတာေတြနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ေၾကျငာခ်က္ကုိ အေသအခ်ာ ေလ့လာစူးစမ္းၿပီး ျပန္လည္ရွင္းလင္း ေျဖၾကားေပးလုိက္ပါတယ္။

 ေမး။ အလုပ္လုပ္ခြင့္လက္မွတ္ကုိ ဘယ္သူေတြအတြက္ လုပ္ေပးမွာပါလဲ

ေျဖ။ ထုိင္းႏုိင္ငံထဲ ၀င္အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာ၊ ေလာနဲ႔ ကေမာဒီးယားႏုိင္ငံသားေတြကုိ လုပ္ေပးမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ ေထာေရာ ၃၈၊ ၁ လုိ႔ေခၚတဲ့ ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္ ရွိတဲ့သူေရာ၊ ဘာအေထာက္အထားမွ မရွိတဲ့သူေတြကုိေရာ အားလုံးကုိ လုပ္ေပးမွာပါ။

 ေမး။ ကုိယ့္ဖာသာ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ရွိပါသလား

ေျဖ။ မဟုတ္ပါဘူး။ အလုပ္ရွင္ျဖစ္တဲ့သူေတြက သူတုိ႔လုိသေလာက္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အလုပ္သမားရုံးကုိသြားၿပီး အလုပ္သမားငွားရမ္းခြင့္ ကုိတာေတြကုိ အရင္သြားေလ်ာက္ရမွာပါ။ အလုပ္ရွင္ေတြကုိ ရုိးရုိးအလုပ္ရွင္ေတြနဲ႔ ကုမဏီပုိင္ရွင္၊ အသင္းအဖြဲ႔ေတြဆုိၿပီး ၂ မ်ဳိးခြဲထားပါတယ္။ အဲဒီအလုပ္ရွင္ေတြကမွ ကုိယ့္အလုပ္သမားေတြကုိ ကုိယ့္ရဲ႕ၿမိဳ႕နယ္ရုံး၊ နယ္ေျမအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးေတြမွာရွိတဲံ မွတ္ပုံတင္ဌာနေတြဆီ တပါတည္း ေခၚသြားရမွာပါ။

 ေမး။ အဲဒီမွာ အလုပ္လုပ္ခြင့္လက္မွတ္ တခါတည္းလုပ္ေပးမယ္ ဆုိပါေတာ့။

ေျဖ။ ဒီေနရာမွာ လက္မွတ္လုပ္မယ့္သူေတြကုိ တခါမွ မွတ္ပုံမတင္ဖူးေသးတဲ့သူေတြနဲ႔၊ ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္ရွိၿပီး သက္တမ္းကုန္ေနသူေတြဆုိၿပီး ၂ အုပ္စုခြဲထားပါတယ္။

တခါမွ မွတ္ပုံမတင္ဖူးေသးတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ပထမ ေနထုိင္ခြင့္ကုိအရင္လုပ္ရပါမယ္။ ေနထုိင္ခြင့္ရွိတဲ့သူေတြကေတာ့ သက္တမ္းကုန္ေနရင္ တုိးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ ေဆးစစ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့မွ အလုပ္လုပ္ခြင့္လက္မွတ္ လုပ္ရမွာပါ။

 ေမး။ ဘယ္ေတာ့ စလုပ္ေပးမွာပါလဲ

ေျဖ။ ၂၀၀၉ ဇူလုိင္ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး လုပ္ေပးမွာပါ။ ၾသဂုတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔အထိ ရက္ ၆၀ ၾကာကာလအတြင္း လုပ္ေပးမွာပါ။ ဇူလုိင္ ၁ ရက္ေန႔ကေန ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္အထိ ၄၅ ရက္တာအတြင္းမွာေတာ့ ေန႔လည္ ၁ နာရီခြဲကေန ညေန ၅ နာရီခြဲအထိ ပိတ္ရက္မရွိပဲ ေဆးရုံမွာ ေဆးစစ္ေပးမွာပါ။

 ေမး။ ေဆးသြားစစ္တဲ့အခါ ဘာေတြယူသြားရမလဲ

ေျဖ။ ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္ ယူသြားရမယ္။ တခါတေလ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ ကုိတာစာရြက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုိယ့္ဓါတ္ပုံကုိ ေဆးရုံကေတာင္းတတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေဆးစစ္ခနဲ႔ က်န္းမာေရးအာမခံကဒ္လုပ္ခကုိ တခါတည္း အဲဒီမွာ ေပးရမွာပါ။

 ေမး။ လက္မွတ္သြားလုပ္တဲ့အခါမွာေရာ ဘာေတြလုိအပ္မလဲ

ေျဖ။ အလုပ္ရွင္နဲ႔အလုပ္သမားေတြ အတူသြားရပါမယ္။ တပါတည္း ယူသြားရမွာက

၁၊ ေနထုိင္ခြင့္လက္မွတ္နဲ႔ မိတူ

၂၊ အလုပ္ရွင္ရဲ႕ ထုိင္းႏုိင္ငံသားမွတ္ပုံတင္နဲ႔ အိမ္ေထာင္စုဇယား မိတူ

၃၊ ကုိတာစာရြက္

၄၊ ေဆးလက္မွတ္

၅၊ ေတာေထာ ၁၃ လုိ႔ေခၚတဲ့ အလုပ္သမားလက္မွတ္ေလ်ာက္လႊာပုံစံ၊ ေလွ်ာက္လႊာပုံစံကုိ အလုပ္သမားရုံးမွာ ေတာင္းယူႏုိင္ပါတယ္။

၆ ကေတာ့ လုပ္ငန္းတည္တဲ့ေနရာကုိျပတဲ့ ေျမပုံပါပဲ။

 ေမး။ လက္မွတ္လုပ္တဲ့အခါ ကုန္က်စားရိတ္ ဘယ္ေလာက္ရွိႏုိင္မလဲ

ေျဖ။ ေနထုိင္ခြင့္ အသစ္လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သက္တမ္းတုိးတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၀န္ေဆာင္ခအျဖစ္ ဘတ္ ၈၀ ေပးရပါမယ္။ အလုပ္သမားလက္မွတ္လုပ္ဖုိ႔ ေလွ်ာက္လႊာခက ဘတ္ ၁၀၀ က်ပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ခြင့္ မွတ္ပုံတင္ေၾကးအျဖစ္ကေတာ့ သက္တမ္းအလုိက္ေပးရမွာပါ။

၃ လသက္တမ္းအတြက္ဆုိရင္ ဘတ္ ၄၅၀၊ ၆ လအတြက္ ဘတ္ ၉၀၀ နဲ႔ တႏွစ္သက္တမ္းအတြက္ဆုိရင္ေတာ့ ဘတ္ ၁၈၀၀ ေပးဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ေဆးစစ္ခနဲ႔ က်န္းမာေရးအာမခကဒ္အတြက္ ဘတ္ ၁၉၀၀ ေပးရမယ္။ ေငြေပးတုိင္းမွာ ေငြလက္ခံျဖတ္ပုိင္း ေပးပါလိမ့္မယ္။ မေပးရင္ ေတာင္းယူပါ။

 ေမး။ အားလုံးစုစုေပါင္း ေငြဘယ္ေလာက္ေလာက္ကုန္ႏုိင္မလဲ

ေျဖ။ အင္း အစကအဆုံးထိ တႏွစ္စာအတြက္ စုစုေပါင္းကုန္က်ေငြက ဘတ္ ၃၈၈၀ လုိ႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

 ေမး။ လက္မွတ္ေတြကုိ အေရာင္ေတြခြဲထားတယ္လုိ႔ေျပာပါတယ္။ ဘယ္လုိခြဲထားတာလဲ။

ေျဖ။ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားလုိက္ၿပီး ခြဲထားတာပါ။ ေရလုပ္ငန္းကအလုပ္သမားေတြအတြက္က အျပာေရာင္၊ ေရလုပ္ငန္းနဲ႔ဆက္စပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြအတြက္က လိေမာ္ေရာင္၊ အစိမ္းေရာင္က စုိက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းအတြက္၊ အ၀ါေရာင္က ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းကသူေတြအတြက္၊ မီးခုိးေရာင္ကေတာ့ အိမ္ေဖာ္လုပ္ငန္းအတြက္နဲ႔ အျခားလုပ္ငန္းေတြအတြက္ကေတာ့ အညိဳေရာင္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။

 ေမး။ လက္မွတ္လုပ္ခြင့္ေၾကျငာခ်က္မွာ တျခားဘာမ်ား ထူးထူးျခားျခား ေဖာ္ျပထားတာ ရွိပါသလဲ။

ေျဖ။ ဒီတခါ လက္မွတ္လုပ္ရာမွာ ထူးျခားခ်က္က ဒီအလုပ္လုပ္ခြင္လက္မွတ္ေတြကုိ ထုိင္းအစုိးရက  လာမည့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၈ ရက္ေန႔အထိပဲ ခြင့္ျပဳထားတာပါ။ တႏွစ္စာဆုိေပမယ့္ ၈ လပဲ သက္တမ္းရွိတဲ့သေဘာလုိ႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီရက္ေနာက္ပုိင္းမွာ အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ မိမိမူရင္းႏုိင္ငံေတြျပန္ၿပီး ႏုိင္ငံသားျပန္လည္စီစစ္ရမယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။ ဒါမွသာ သူတုိ႔ကုိ ထုိင္းအစုိးရက တရား၀င္ ျပန္လည္ခန္႔ထားမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါကေတာ့ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ စာခၽြန္လႊာအရ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္က စတင္ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာ ခုထိ မေအာင္ျမင္ႏုိင္ေသးတဲ့ ကိစဆုိပါေတာ့။ ဒီေတာ့ ဒီတေခါက္လည္း ဘာေတြဆက္ျဖစ္လာမလဲ ဘာမွ အေသအခ်ာ မေျပာႏုိင္ပါဘူး။