သီဟဟိန္း | တနလၤာေန႔၊ ေဖေဖၚဝါရီလ ၂၂ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ မဇိၥၽမ
ဘီဘီေတာ့ သုိးေမႊးစက္႐ုံက အလုပ္သမားတိုက္ပဲြ
မဲေဆာက္က ေဒါက္တာစင္သီယာေမာင္ရဲ႕ မယ္ေတာ္ေဆးခန္းဆိုရင္ လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။ အဲဒီေဆးခန္းနဲ႔ မနီးမေဝးေလးမွာ ယူကလစ္ပင္ေတြ အံု႔ဆိုင္းေနတဲ့ အေဆာက္အဦးဟာ က်ေနာ္လုပ္ခဲ့တဲ့ သိုးေမႊြးစက္႐ံုေပါ့။ အလုပ္သမားေတြကေတာ့ ဘတ္ ၁ဝဝ စက္႐ံုလို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ စက္႐ံုရဲ႕ အမည္ကေတာ့ အဂၤလိပ္လို B.B.Top သိုးေမႊြးစက္႐ံု ျဖစ္ပါတယ္။စက္႐ံုစဖြင့္တာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ေလာက္ကပါ။ သူေ႒းေတြ တေယာက္ၿပီးတေယာက္ ေျပာင္းၿပီး လုပ္ကိုင္လာၾကရာ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္လုပ္္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူေ႒းက ႏိုင္ငံျခားသား တ႐ုတ္တေယာက္ပါ။ သူ႔အမ်ဳိးသမီးကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံသူပါ။ စက္႐ံုမန္ေနဂ်ာက ျမန္မာစကား ေရေရလည္လည္တတ္တဲ့ ထိုင္းလူမ်ဳိးပါ။ ထိုင္းလူမ်ဳိး မန္ေနဂ်ာရဲ႕ ေအာက္မွာမွ လူမႈေရးမန္ေနဂ်ာဆိုၿပီး ျမန္မာတေယာက္ ခန္႔ထားပါတယ္။ စက္ဆဲြတဲ့ဘက္မွာလည္း လိုင္းခ်ဳပ္ဆိုတာ အၾကီးဆံုးပါ။ ဝဏၰလို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ သူလည္း ထိုင္းစကားတတ္တဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးပါပဲ။ ဆဲြတဲ့ အထည္ေတြကို သူက တာဝန္ခံရပါတယ္။ သူ႔ေအာက္မွာမွ စက္ျပင္ဆရာ ၄-၅ ေယာက္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ ႒ာနေတြမွာလည္း သူ႔အပိုင္းနဲ႔သူ ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြ ရွိပါတယ္။ စက္႐ံုလံုၿခံဳေရး (ထုိင္းလုိ-ယန္း) ေတြကေတာ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး ႏွစ္ေယာက္ကိုပဲ ခန္႔ထားပါတယ္။ ယန္းဝတ္စံုဝတ္တာ မေတြ႔ပါဘူး။ စက္႐ံုဆႏၵျပတဲ့ အခ်ိန္မွသာ ယူနီေဖာင္းနဲ႔ ယန္းတေယာက္ ငွားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အလုပ္သမား ၃ဝဝ ေက်ာ္၊ ၄ဝဝ ေလာက္ ရွိပါတယ္။ ေယာက်္ားေလး မိန္းကေလးအစံုပါပဲ။ မိန္းကေလးက ပိုမ်ားပါတယ္။ မနက္ ၈ နာရီကေန ည ၁ဝ နာရီထိ ပံုမွန္အလုပ္ဆင္းရပါတယ္။ (ေန႔လည္ ၁၂ နာရီကေန ၁ နာရီ၊ ညေန ၅ နာရီကေန ၆ နာရီထိ ထမင္းစားခ်ိန္) အလုပ္အေရးၾကီးရင္ ၾကီးသလို မိုးလင္းေပါက္လုပ္ရတာလည္း ရွိပါတယ္။ အခ်ိန္ပိုေၾကး မရပါဘူး။ အလုပ္မရွိတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာလည္း သူေ႒းက ထမင္းနဲ႔ ေနစရာေပးထားေပမယ့္ ဟင္းဖိုးနဲ႔ တျခားစရိတ္ေတြအတြက္ အျပင္အလုပ္ ထြက္လုပ္ၾကရပါတယ္။ အလုပ္မရွိရင္ ထမင္းပဲစားေပါ့။
က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုရဲ႕ လစာထုတ္တဲ့ရက္က လစဥ္ ၁ဝ ရက္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တခါတေလ အဲဒီေန႔ထက္ ေက်ာ္သြားတာမ်ဳိးလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါဇင္ ပိတ္တာက လကုန္ရက္ဆို ပိတ္ပါတယ္။ ၃ဝ၊ ၃၁ ရက္ေပါ့။ ဒါဇင္ပိတ္တယ္ ဆိုတာ လဆန္း ၁ ရက္ေန႔ အလုပ္အသစ္စတဲ့ သေဘာေပါ့။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ကို လုပ္အားခထုတ္ေပးတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူေ႒းဆီမွာ က်ေနာ္တို႔လုပ္အားခ ၁ဝ ရက္စာ က်န္ေနေသးတဲ့ သေဘာပါ။ သူေ႒းက ရက္ေပါင္ေၾကး ယူတယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ တခ်ဳိ႕စက္႐ံုေတြမွာဆို ရက္ေပါင္ေၾကး ၁၅ ရက္စာေလာက္ေတာင္ ယူတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အဲဒီရက္ေပါင္ေၾကးကို အလုပ္သမားအေနနဲ႔ တျခား႐ံုေျပာင္းခ်င္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျမန္မာျပည္ျပန္လို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ သူေ႒းက ထုတ္ေပးေလ့ မရွိပါဘူး။ ဒါဇင္ပိတ္တဲ့ လကုန္ရက္ေက်ာ္လို႔ ၅ ရက္ေန႔ေလာက္မွာ က်ေနာ္တို႔လုပ္ထားတဲ့ အထည္ေတြရဲ႕ေစ်းႏႈန္းကို သူေ႒းက ေၾကညာပါတယ္။ ဘယ္အထည္က ဘယ္ေဈးဆိုတာမ်ဳိးပါ။ မဲေဆာက္မွာ စက္႐ံုေတြအမ်ားၾကီးရွိေနေတာ့ သူေ႒းေစ်းေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က အဲဒီအထည္ေတြရဲ႕ ေစ်းကို သိေနၿပီးသားပါ။ ဒါေပမဲ့ သူေ႒းက အၿမဲတမ္း ေစ်းကို နည္းနည္းပဲ ေပးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြက အတင္းေျပာ၊ အတင္းေတာင္းမွသာ နည္းနည္းေလး တိုးေပးပါတယ္။ ဥပမာ တျခား႐ံုမွာ တဒါဇင္ကို ဘတ္ ၁၃ဝ ေလာက္ ေပးတဲ့အထည္ကို သူေ႒းက ၁ဝဝ ေပးထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တိုးေတာင္းလို႔ ၁ဝ၅ ဘတ္ေလာက္ ေပးတယ္။ အလုပ္သမားေတြ မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ မေက်နပ္ေပမယ့္လည္း လုပ္ေနၾကရတာပါပဲ။
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔စက္႐ံုမွာ လူ ၃ဝဝ၊ ၄ဝဝ ေလာက္ ရွိတာကို အိမ္သာ ၆ လံုးပဲ ရွိပါတယ္။ ၆ လံုးထဲကမွ ၂ လံုးက ပ်က္ေနတယ္။ မနက္ဆိုရင္ ေယာက္်ား-မိန္းမ တန္းစီေနတာပဲ။ အဲဒါလည္း သူေ႒းက ျပင္မေပးဘူး။ ေနာက္တခုက ေရ။ ေရဆိုလည္း ဒီလိုပဲ၊ မနက္အိပ္ယာထရင္ မ်က္ႏွာသစ္စရာ မရွိဘူး။ ေရ ဝဝလင္လင္ မခ်ဳိးရဘူး။ အဲဒါလည္း သူေ႒းက လုပ္မေပးဘူး။ မနက္ ၈ နာရီ အလုပ္ဝင္ဖို႔ကို ၇ နာရီခဲြေလာက္ကတည္းက ဘဲလ္တီးတယ္။ အလုပ္လႊတ္ခ်ိန္ဆိုရင္ ဘဲလ္တီးဖို႔ ေမ့ေတာင္ေနတယ္။ အလုပ္ခ်ိန္မ်ားမ်ား လုပ္ရတဲ့ လေတြမွာလည္း ဒါဇင္ေစ်း နည္းေတာ့ လုပ္ခ သိပ္မရၾကပါဘူး။ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြ အလုပ္ေကာင္းရင္ ၃-၄ ေထာင္ေလာက္ ရေပမယ့္ မကၽြမ္းက်င္ရင္ေတာ့ ၁ ေထာင္ေက်ာ္၊ ၂ ေထာင္ပါပဲ။ ဟင္းဖိုးက လေပးစားတာေတာင္ တလ ဘတ္ ၅ဝဝ ရွိတယ္။ ေန႔တိုင္းဝယ္စားမယ္ဆိုရင္ တေန႔ ၃ဝ ေလာက္ ကုန္တယ္။
အဲဲဒီလိုပဲ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ရွိတဲ့အခါ လုပ္လိုက္၊ အလုပ္မရွိတဲ့အခါ ျပန္တဲ့သူျပန္၊ တျခား အလုပ္ လုပ္သူလုပ္နဲ႔ အလုပ္လုပ္လာခဲ့ၾကတာ ၂ဝဝ၆ ခု ေအာက္တိုဘာလထဲမွာ ျပႆနာတက္ေတာ့တာပါပဲ။ ျဖစ္ပံုက ဒီလိုပါ။ စက္႐ံုက ေကာင္မေလးႏွစ္ေယာက္ အလုပ္က ခြင့္ယူတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မန္ေနဂ်ာ (ထိုင္းလူမ်ဳိး) နဲ႔ စကားမ်ားတယ္။ သူတို႔က ျမဝတီမွာ ေနတာပါ။ ခဏခြင့္ေပးလိုက္ရင္ ညေန ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္တေန႔ဆို ျပန္လာၾကမွာပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ခြင့္မေပးႏိုင္ဘူး၊ နင္တို႔ျပန္မယ္ဆို အၿပီးျပန္၊ ျပန္မလာနဲ႔ေတာ့ဆိုေတာ့ ေကာင္မေလးႏွစ္ေယာက္လည္း ျပန္သြားၾကတာေပါ့။
အဲလိုအျပန္မွာ မန္ေနဂ်ာက ေနာက္ကေန ကားနဲ႔လိုက္သြားၿပီး လမ္းမွာကားနဲ႔တိုက္တယ္။ ေကာင္မေလး ႏွစ္ေယာက္လည္း ေရွာင္ေပးလိုက္ၿပီး လမ္းေဘးမွာရွိတဲ့ စပါးပင္ေတြ ေတာထဲကို ထြက္ေျပးသြားတယ္။ စပါးခင္းေတြက လမ္းမၾကီးနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုၾကားထဲမွာပါ။ မန္ေနဂ်ာလည္း ဒုတ္ယူၿပီး ကားေပၚကေန ဆင္းလိုက္သြားတယ္။ မိန္းကေလးနဲ႔ ေယာက်္ားဆိုေတာ့ မီတာေပါ့။ မီလည္းမီေရာ ပါလာတဲ့ဒုတ္နဲ႔ ႐ိုက္ေတာ့တာေပါ့။ အဲဒီမွာ က်န္တဲ့ မိန္းကေလးတေယာက္က ေအာ္ၿပီး အကူအညီေတာင္းတဲ့ အသံကို တေယာက္စကား တေယာက္နား က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုထဲကလူေတြ သိသြားတယ္။ အဲဒီမွာတင္ပဲ စက္႐ံုထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ လူအားလံုး ရရာလက္နက္ဆဲြၿပီး လယ္ကြင္းထဲကို ဆင္းေတာ့တာပဲ။
လူအုပ္ၾကီး လိုက္လာမွန္းကို သိသြားတဲ့ မန္ေနဂ်ာက လူပါး။ ေကာင္မေလးေတြကို ရန္မလုပ္ေတာ့ဘဲ လူအုပ္ဘက္ကို လွည့္ၿပီး မင္းတို႔ ေအးေအးေဆးေဆး ေနၾကပါ၊ ဆရာ အေၾကာင္းစံုကို ရွင္းျပပါမယ္၊ ဆရာမွားတယ္ဆိုရင္လည္း ေတာင္းပန္ပါတယ္ဆိုၿပီး အလုပ္သမားေတြကို ေလေျပထိုးပါတယ္။ မန္ေနဂ်ာက သူ႔ကိုယ္သူ ဆရာဆိုၿပီး ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြကလည္း သူ႔ကို ဆရာလို႔ပဲ ေခၚၾကပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ေကာင္မေလးႏွစ္ေယာက္ေရာ၊ မန္ေနဂ်ာပါ လူအုပ္နဲ႔အတူ စက္႐ံုဝင္းထဲကို ေရာက္လာၾကပါၿပီ။ လူအုပ္ၾကီးကလည္း ႐ိုက္မယ္ပုတ္မယ္ တကဲကဲနဲ႔ေပါ့။ အဲဒီအထဲမွာ နည္းနည္းနားလည္တဲ့ သူတေယာက္က ဘာမွမလုပ္ၾကနဲ႔၊ သူ႔အမွားက ကိုယ့္အမွား ျဖစ္သြားမယ္၊ ေအးေအးေဆးေဆး ရွင္းၾကပါဆိုၿပီး တားေတာ့ လူအုပ္ၾကီးကလည္း မေက်နပ္စြာနဲ႔ ၿငိမ္ေနလိုက္ရတယ္။ ေကာင္မေလးေတြကေတာ့ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ပါ။ လူအုပ္ၾကီး လိုက္မလာပါက အသက္ရွင္ဖြယ္မရွိေၾကာင္း ငိုငိုၿပီး လူအုပ္ၾကီးကို အားကိုးတၾကီးနဲ႔ တိုင္ေနပါေတာ့တယ္။
သူေ႒းက ဒီကိစၥကို ဘာမွေျဖရွင္းေပးတာ မရွိပါဘူး။ မန္ေနဂ်ာနဲ႔ျဖစ္တာ၊ သူနဲ႔မဆိုင္ဘူးတဲ့ေလ။ အလုပ္သမားေတြလည္း ေဒါသထြက္ၿပီး အလုပ္မဆင္းၾကေတာ့ဘူး။ အဲဒီမန္ေနဂ်ာကို ထုတ္ေပးဖို႔နဲ႔ တျခား အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကိုပါ ေတာင္းဆိုလာၾကေတာ့တယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုတယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဘီအီး ၂၅၄၁ လို႔ ေခၚတဲ့ အခြင့္အေရးအတိုင္း အျပည့္အဝ ေတာင္းဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အထက္က ေျပာခဲ့သလို အလုပ္ခ်ိန္ အရမ္းမ်ားရင္ အခ်ိန္ပိုေၾကးေပးဖို႔ (ဥပမာ - ည ၉ နာရီထက္ ေက်ာ္ရင္ေပါ့)။ ဒါဇင္ေဈးကိုလည္း သူမ်ား႐ံုေတြအတိုင္း ေပးဖို႔၊ အိမ္သာျပင္ေပးဖို႔နဲ႔ ေရအလံုအေလာက္ရဖို႔၊ စတဲ့ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ေလးေတြေလာက္ပဲ ေတာင္းတာပါ။ သူေ႒းက အလုပ္သမားထဲက လူတခ်ဳိ႕ကို သူ႔႐ံုးခန္းထဲမွာေခၚၿပီး ညိႇႏိႈင္းပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူလိုက္ေလ်ာတဲ့အခ်က္ေတြက မျဖစ္စေလာက္ေလးေတြပါ။ အလုပ္သမားေတြက မေက်နပ္ၾကပါဘူး။ အလုပ္မဆင္းဘဲ ဆက္ဆႏၵျပၾကပါတယ္။
သူေ႒းကလည္း အလုပ္သမားေတြ အလုပ္မဆင္းေတာ့ ျပန္ၿပီး ညစ္ပတ္လာၿပီ။ ထမင္းေပးေနရာကေန ထမင္းမေပးေတာ့ဘူး။ သံုးေရေသာက္ေရ အကုန္ျဖတ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြကလည္း ဘာရမလဲ၊ ပိုက္ဆံစုၿပီး ဆန္ေတြ၊ ဆီေတြ ဝယ္တာေပါ့။ ဟင္းစားကေတာ့ စက္႐ံုပတ္လည္မွာရွိတဲ့ မန္က်ည္းပင္ေတြေပၚက မန္က်ည္းရြက္ေပါ့။ လယ္ကန္သင္းေတြမွာလည္း ကန္စြန္းရြက္ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြခူးၿပီး ခ်က္စားတာေပါ့။ စားလို႔ေကာင္းမွ ေကာင္း။ အဲဒီလို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ စားေသာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူေ႒းကေတာ့ အၾကံနဲ႔ေပါ့။ စက္ေတြကို သူ႔ရဲ႕ တျခားစက္႐ံုကို ေျပာင္းေရႊ႔ေနပါၿပီ။ စက္႐ံုထဲမွာရွိတဲ့ သူေ႒းရဲ႕ အလုိေတာ္က်လူေတြနဲ႔ေပါ့။ အဲလိုလူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာပဲ ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ စက္႐ံုရဲ႕ပစၥည္း၊ သူေ႒းပိုင္တဲ့ဟာကို ဘာတခုမွ ပ်က္စီးေအာင္ မလုပ္ၾကပါဘူး။
တေန႔မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြ ထမင္းဟင္း ခ်က္ေနတုန္း စက္႐ံုထဲကို ပုလိပ္ကားနဲ႔ ပုလိပ္ေတြေရာ၊ အခ်ဳပ္ကားၾကီးေတြေရာ၊ ေနာက္ၿပီး ထိုင္းတံဆိပ္ေတြတပ္ထားတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းက ကားေတြ ဝင္လာပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ အကုန္လံုးကိုေခၚၿပီး စက္႐ံုကြင္းျပင္ ေနပူထဲမွာ တန္းစီၿပီး ထိုင္ခိုင္းထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း ဘုမသိဘမသိနဲ႔ ထုိင္ရတာေပါ့။ ရဲေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာေတြက ခက္ထန္မာေၾကာေနတာပဲ။ အားလံုးကေတာ့ တိုင္ပင္ထားတာေပါ့။ ဖမ္းမယ္ဆိုရင္လည္း တေယာက္ေယာက္ကိုဖမ္းရင္ အကုန္လံုးကားေပၚကို တက္လိုက္ဖို႔။ အားလံုးကလည္း သေဘာတူၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ စကားေျပာလို႔လည္း မရဘူး။ ဖုန္းေျပာလို႔လည္း မရဘူး။ အလုပ္သမားတေယာက္ ဖုန္းေျပာေနလို႔ ဖုန္းကို သိမ္းလိုက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုပိုင္ရွင္သူေ႒းလည္း ရွိပါတယ္။
လာတဲ့အဖဲြ႔ထဲက အမ်ဳိးသမီးၾကီးတေယာက္ ဆဝါဒီကန္႐ံုး (အလုပ္သမားဝါဏိဇၨပဋိပကၡ႐ံုး) ကလို႔ ထင္ပါတယ္။ သူက မင္းတို႔ ဘာျဖစ္လို႔ အလုပ္မဆင္းၾကတာလဲဆိုၿပီး စကားျပန္နဲ႔ ေမးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔ အလုပ္ဆင္းမွာပါ။ သူေ႒းက ေပးမဆင္းတာပါလို႔ ျပန္ေျဖၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သူေ႒းက စက္အားလံုးနီးပါး တျခား႐ံုကို ေျပာင္းၿပီးေနပါၿပီ။ လုပ္စရာအလုပ္လည္း မရွိေတာ့ပါဘူး။ စက္ခန္းထဲကိုလည္း ေပးမဝင္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒီလို အားလံုးက ေျဖလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးၾကီးက ဆက္မေျပာဘဲ သူေ႒းနဲ႔ ဘာေတြ ေျပာမွန္းမသိပါဘူး။ စကားမ်ားေနတဲဲ့ပံုပါပဲ။
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးၾကီးကပဲ ဆက္ေျပာပါတယ္။ မင္းတို႔ အလုပ္သမားေတြ အားလံုးကို သူေ႒းက မယူေတာ့ဘူး။ စက္႐ံုပိတ္လိုက္ၿပီ။ အဲဒါ မင္းတို႔ အလုပ္သမား လက္မွတ္္ေတြကို ၇ ရက္အတြင္း တျခား သူေ႒းရွာၿပီး သက္တမ္းဆက္ေပါ့။ ၇ ရက္ျပည့္ရင္ေတာ့ မင္းတို႔လက္မွတ္ေတြ (ဘတ္ေတြ) သက္တမ္းကုန္ၿပီ။ ဒီ႐ံုထဲမွာလည္း ေနလို႔မရေတာ့ဘူး။ တျခားအလုပ္ရွာၾကပါဆိုၿပီး ေျပာသြားပါတယ္။ အဲဒီအမ်ဳိးသမီးၾကီး ေျပာၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ရဲေတြကလည္း မ်က္ႏွာထားက စဝင္လာတုန္းကလို မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဘာဟင္းခ်က္လဲ၊ ဘာညာနဲ႔ ဟင္းအိုးေတြ ဖြင့္ၾကည့္ၿပီး မင္းတို႔ ထမင္းစားလို႔ရပါၿပီ။ ဘာမွမဟုတ္ပါဘူး။ ငါတို႔ကိုေခၚတာက အလုပ္သမားေတြ ေသာင္းက်န္းေနတယ္ဆိုၿပီး ေခၚလို႔ အခုလို လာရတာပါ။ ဒီေရာက္ေတာ့ သူတို႔သိထားသလို မဟုတ္တဲ့အတြက္ အားနာပါတယ္၊ စိတ္မဆိုးပါနဲ႔လို႔ေတာင္ ေျပာသြားၾကပါေသးတယ္။
က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုမွာက ဘတ္ (အလုပ္လုပ္ခြင့္လက္မွတ္) ရွိတဲ့သူ ရွိသလို၊ မရွိတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဘတ္ရွိတဲ့ သူကိုေတာ့ သူေ႒းက တလကို ဘတ္ ၄ဝဝ ျဖတ္ပါတယ္။ ဘတ္ဖိုးေက်တဲ့အထိ ျဖတ္တာပါ။ ဘတ္မရွိတဲ့ အလုပ္သမားေတြကိုေတာ့ (သူေ႒းက လုပ္မေပးတာပါ) တလကို ဘတ္ ၁၅ဝ ျဖတ္ပါတယ္။ ရဲေၾကးလို႔ ေျပာပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အလုပ္သမားေတြ ဘတ္သက္တမ္းဆက္ရန္ တျခားစက္႐ံုေတြမွာ အလုပ္သြားေလွ်ာက္ၾကပါတယ္။ ဘယ္စက္႐ံုကမွ လက္မခံပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔သူေ႒းက စက္႐ံုေတြကို သတင္းပို႔ၿပီးပါၿပီ။ သူ႔ဆီက အလုပ္သမားေတြ လာရင္ လက္မခံဖို႔။ သူေ႒းေတြကလည္း ညီညြတ္လိုက္ၾကတာ။ B.B.Top က အလုပ္သမားဆိုရင္ ႏိုးပဲ၊ အဲအခ်ိန္မွာေတာ့။ ဒီလိုနဲ႔ ၇ ရက္ကလည္း ျပည့္ေတာ့မယ္။ က်ေနာ္တို႔ေတြလည္း စဥ္းစားရၿပီေပါ့။ ဘာဆက္လုပ္ၾကမယ္ဆိုတာကို။
တခ်ဳိ႕အလုပ္သမားေတြလည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ဆႏၵျပတဲ့အထဲ မပါႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ရစရာရွိတဲ့ လုပ္ခေလးေတြထုတ္ၿပီး ျပန္တဲ့သူလည္းျပန္၊ တျခားေျပာင္းသူလည္း ေျပာင္းကုန္ၾကပါတယ္။ ဆက္လက္ တိုက္ပဲြဝင္မယ့္ အလုပ္သမား ၁ဝဝ ေက်ာ္ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ျမန္မာေရႊ႔ေျပာင္းအလုပ္သမားေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ ေရာင္ျခည္ဦးအလုပ္သမားမ်ားအဖဲြ႔ (Y.C.O.W.A) ရဲ႕ အကူအညီေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ ဆႏၵျပသူ လူ ၁ဝဝ ေက်ာ္ရဲ႕ စားဝတ္ေနေရး ခဏတာ အဆင္ေျပသြားပါတယ္။ အဲဒီအဖဲြ႔နဲ႔ မက္ေဖါင္ေဒးရွင္းတို႔ရဲ႕ အကူအညီန႔ဲပဲ ဆဝါဒီကန္ ႐ံုးမွာ တိုင္ခ်က္ဖြင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ အသုတ္လုိက္ ခဲြၿပီး ေဖာင္ျဖည့္တိုင္ၾကားရပါတယ္။
အဲလိုေဖာင္ျဖည့္ၿပီး တိုင္တဲ့အခ်ိန္ၾကမွပဲ အလုပ္သမားေယာက္ရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ေတြ သိပါေတာ့တယ္။ တာ့ခ္႐ိုင္ မဲေဆာက္မွာဆို အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အလုပ္သမားတေယာက္ရဲ႕ လုပ္အားခဟာ တေန႔အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီအတြက္ ၁၄၃ ဘတ္ပါ။ အခုဆို ၁၅ဝ ေက်ာ္သြားပါၿပီ။ အခ်ိန္ပိုလုပ္အားခကေတာ့ တနာရီကို ၂၅ ဘတ္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ တနဂၤေႏြနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ ႐ံုးပိတ္ရက္ေတြ (ဥပမာ - ဘုရင့္ေမြးေန႔လိုဟာမ်ဳိး) မွာ အလုပ္ဆင္းရရင္ လုပ္အားခရဲ႕ ၃ ဆ ရ,ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီအတိုင္း ေဖာင္ျဖည့္လိုက္ၾကတာ တေယာက္ကို လုပ္သက္ႏွစ္အလိုက္ အနည္းဆံုး ဘတ္ ၄ ေသာင္းေလာက္ ရ,ရမွာပါ။ ႏွစ္မ်ားတဲ့သူေတြကေတာ့ ဘတ္သိန္းဂဏန္း ရွိ္ပါတယ္။ ဆဝါဒီကန္ရဲ႕ အမိန္႔ကို ၃-၄ လေလာက္ ေစာင့္ရပါေသးတယ္။ အခ်ိန္တန္လို႔ ဆဝါဒီကန္က အမိန္႔ခ်တဲ့အခါမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ သူေ႒းဆီက ရစရာ တျပားမွ မရွိပါဘူးတဲ့။ သူေ႒းအေနနဲ႔ ေလ်ာ္ေပးစရာ မလိုဘူးေပါ့။
ဘယ္လိုအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြနဲ႔ ဘယ္လိုအမိန္႔ခ်တယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း နားမလည္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ စက္႐ံုက ထြက္လာတုန္းက ကိုယ္ရစရာရွိတဲ့ လုပ္အားခကိုေတာင္ ထုတ္မလာၾကပါဘူး။ လုပ္အားခ ထုတ္လိုက္ရင္ အမႈတိုင္လို႔ မရမွာစိုးၾကလို႔ပါ။
က်ေနာ္တို႔ကို ကူညီေပးေနတဲ့အဖဲြ႔က ဆဝါဒီကန္က အမိန္႔ခ်တာကို မေက်နပ္ရင္ တရား႐ံုးကို ဆက္တက္လို႔ ရတယ္။ အဲဒီအတြက္ ေရွ႕ေနငွားရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း အမႈသာႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္အထိပဲ တက္ရတက္ရ၊ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး တညီတညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔အမႈ တရား႐ံုးကို ေရာက္သြားတယ္ ဆိုပါေတာ့။ တရား႐ံုးခ်ိန္းကိုေတာ့ အလုပ္သမားေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦးပဲတက္ရင္ ရပါတယ္။ က်န္တဲ့အလုပ္သမားေတြ မတက္လည္း ရပါတယ္။ အလုပ္ပ်က္စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ ေနာက္မွ တရား႐ံုးရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ျပန္ရွင္းျပေပါ့။ တရား႐ံုးမွာ ဆဝါဒီကန္က ဝန္ထမ္းေတြလည္း ေတြ႔ရေၾကာင္း၊ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေရွ႕ေနေတြရွိသလို သူေ႒းဘက္ကလည္း ေရွ႕ေနရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာစကားျပန္ ထားေပးေၾကာင္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရ သိရပါတယ္။
တရား႐ံုး ဘယ္ႏွစ္ၾကိမ္တက္လိုက္ရလဲေတာ့ အတိအက် မသိေတာ့ပါဘူး။ ႏွစ္ေတြလည္း ၾကာခဲ့ၿပီကိုး။ အခု ၂ဝ၁ဝ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကတဆင့္ ဖုန္းနဲ႔ဆက္သြယ္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔အမႈ ေလ်ာ္ေၾကးရၿပီ။ ေရာင္ျခည္ဦးကို ဘယ္ေန႔ဘယ္အခ်ိန္ လာခဲ့ပါဆိုေတာ့ ဝမ္းသာလိုက္တာဗ်ာ.. ေျပာမျပတတ္ေအာင္ပါပဲ။ အလုပ္သမားအခ်င္းခ်င္း လမ္းမွာေတြ႔ရင္လည္း ဒီအေၾကာင္းပဲ ေျပာေျပာၿပီး ေပ်ာ္ေနၾကတာ။
က်ေနာ္လည္း ေပ်ာ္လြန္းလို႔ အဲဒီေန႔ အေစာၾကီးကိုသြားတာ။ ဟိုေရာက္ေတာ့ ကိုယ့္ထက္ေစာတဲ့ သူေတြေတာင္ ရွိေနတယ္။ တခ်ိန္တုန္းက တ႐ံုထဲ အတူတူလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ေတြ ေျပာၾကဆိုၾကနဲ႔ ေပ်ာ္စရာေကာင္းေနလိုက္တာ။ တခ်ဳိ႕ဆို အိမ္ေထာင္ေတြက်လို႔ ကေလးေတြ တို႔လို႔တဲြေလာင္းနဲ႔၊ တိုးပြားလာလိုက္ၾကတာ။ တခ်ဳိ႕ဆို ကေလးႏွစ္ေယာက္။ အလုပ္သမား ၁ဝဝ ေက်ာ္ရွိတာ အကုန္မလာႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဘန္ေကာက္သြားတဲ့သူ၊ ျမန္မာျပည္ျပန္တဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီေလာက္မွာေတာ့ မက္ (MAP) ေဖာင္ေဒးရွင္းက ကားနဲ႔ ေရာက္လာၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြကိုစုၿပီး စကားေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အမႈ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ ရၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘယ္ေလာက္ရတယ္ဆိုတာ သိၾကလားဆိုေတာ့… တခ်ဳိ႕လည္း သိတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း မသိဘူးေပါ့။ သူကပဲ ဆက္ေျပာပါတယ္။ ေလ်ာ္ေၾကးက ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရေၾကာင္း၊ အတိအက်ဆို ဘတ္ေငြ ၃ သိန္း ၉ ေသာင္းနဲ႔ ၆ ေထာင္ပဲရပါတယ္။ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲရတာဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြ ရစရာရွိတာ ဘတ္ ၁၃၂ သိန္းေပါ့။ အလုပ္သမားအမ်ားစုက ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းကို နားမလည္ၾကလို႔ ေသခ်ာရွင္းျပပါတယ္။ သူေ႒းဆီမွာ ၁ဝဝ ရဖို႔ တင္ထားတယ္ဆိုရင္ ၃ ဘတ္ပဲရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပေတာ့ တခ်ဳိ႕အလုပ္သမားေတြလည္း မ်က္ႏွာမေကာင္းဘူးေပါ့။ ႏွစ္ေတြ ဒီေလာက္ၾကာၾကီးရင္ ဆိုင္လာတာ ဒီေလာက္ကေလးကေတာ့ နည္းတယ္ေပါ့။
ဒါေပမဲ့ မရတာထက္စာရင္ ရတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေသးတယ္ေပါ့ဆိုၿပီး ေျဖသိမ့္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမားေတြက သူေ႒းဆီက အခုလို ေလ်ာ္ေၾကးေငြရတာကို အမႈႏိုင္တယ္လို႔ပဲ ထင္ေနၾကတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ အလုပ္သမားဥပေဒေတြအရ က်ေနာ္တို႔ ရရမယ့္ေငြဟာ အေတာ္မ်ားပါတယ္။ အခုေတာ့ ႏွစ္ေတြအၾကာၾကီး လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္သမား ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ကတည္းက ၄ ႏွစ္ေလာက္ လုပ္လာတဲ့သူဆို ေဖာင္ျဖည့္တုန္းက သူ ရ,ရမွာ ဘတ္ ၂ သိန္းေလာက္ ျဖစ္ေပမယ့္၊ လက္ေတြ႔မွာ ၆ ေထာင္ေလာက္ပဲ ရပါေတာ့တယ္။ လပိုင္းပဲ ရွိတဲ့သူ (၇ လေလာက္) ကေတာ့ သူရစရာရွိတာ ၄ ေသာင္းဆိုရင္ ၁၂ဝဝ ပဲ ရပါတယ္။ ၅ဝဝ-၆ဝဝ သမားေတာင္ ပါေသးတယ္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္အကိုင္ေတြ အဆင္မေျပတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလို သံုးစရာေလး ရတယ္ဆိုေတာ့ ေပ်ာ္ေနၾကရတာေပါ့။
က်ေနာ္တို႔လို ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးၿပီး ဝင္ေငြနည္းပါးလို႔ သူတပါးႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ သူေတြအတြက္ ဥပေဒဆိုတာကေတာ့ ရွိေနမွာပါ။ အဲဒီဥပေဒအတိုင္းလည္း တေန႔ေန႔ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ခံစား စံစားခြင့္ေတြ အျပည့္အဝ ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနမိပါေတာ့တယ္။ ။
(မွတ္ခ်က္။ ။ MAP= Migrant Assistance Programme)
မဲေဆာက္စက္႐ုံ ျမင္ကြင္းစုံ (၂)
မဲေဆာက္က သိုးေမႊးေလာ
အလုပ္သမားမ်ား ထုိင္းတြင္ ႏွိပ္စက္ခံရမႈ HRW ဖြင့္ခ်
မနက္ပုိင္းအစီအစဥ္
Audio
